AHCI mi RAID mi yoksa AHCI ve RAID mi?
AHCI ve RAID bazen birbirleriyle karşılaştırılır, çünkü her ikisi de depolama teknolojileridir. Öyle olsa bile, ikisi arasında gerçek bir elma-elma karşılaştırması yapılamaz çünkü farklı amaçlara hizmet ederler.
AHCI, sistemlerin SATA disklerinin kullanımını desteklemesini sağlayan donanım düzeyinde bir mimaridir. RAID, kullanıcıların donanım veya yazılım düzeyinde oluşturabileceği mantıksal bir disk yapısıdır.
Kullanıcılar genellikle AHCI donanımının üzerinde RAID dizileri oluşturur. Birçok anakart, SATA disklerini RAID dizisi olarak ele almalarını sağlayan bir RAID özelliğini destekler. Bununla birlikte, böyle bir özellik eksik olsa bile, Windows işletim sisteminin Disk Yönetimi konsolu, diskleri yazılım düzeyinde bir RAID dizisine yerleştirebilir. Benzer şekilde, Windows Depolama Alanları, fiziksel diskleri RAID birimleri oluşturmak için depolama havuzlarında gruplandırabilir.
Performans seviyesi, çeşitli faktörlere bağlı olarak önemli ölçüde değişir. Fakat öncelikli olarak etkileyen faktör SATA’dır. SATA I maksimum 1,5 Gbps hızı desteklerken, SATA II 3 Gbps hızında çalışıyordu. Mevcut nesil SATA III bağlantı noktaları maksimum 6 Gbps hızı destekler. Ancak, sabit diskler genellikle bağlantı noktasının sunabileceğinden daha yavaş düzeylerde çalışır. Bu, özellikle çok parçalanmış mekanik HDD’ler için geçerlidir.
RAID dizisi bir sistemin SATA disklerinden oluşturulmuşsa, RAID türü de performansını etkiler. Donanım RAID dizileri, örneğin yazılım RAID’inden daha hızlıdır. Benzer şekilde, RAID seviyesi de performansı etkiler:
- RAID 0 ; verileri birden çok diske yazar ve bu da performansı artırır. Örneğin, böyle bir küme üç disk içeriyorsa, okuma/yazma hızları teorik olarak tek bir diskten üç kat daha hızlıdır.
- RAID 1; veri yedekliliği sağlar, ancak tek bir sabit diskin sağladığının ötesinde herhangi bir ek performans sağlamaz. Uygulamaya bağlı olarak, bazı RAID 1 dizileri, birden çok diske veri yazmanın getirdiği ek yük nedeniyle yazma performansının düşmesine neden olur.
- RAID 5 ve 6 dizileri, RAID 0 ve RAID 1’in performansı arasında kalma eğilimindedir. RAID 0 gibi, RAID 5 ve 6 da yazma kümeleridir ve birden çok diske yayılan verilere sahip olmaktan yararlanır. Ancak, bu diziler disk arızalarına dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Bu nedenle, her yazma işlemi için eşlik verilerini hesaplamaları ve eşlik bilgilerini diske yazılan verilerle birlikte depolamaları gerekir. Eşlik verileriyle ilişkili ek yük, dizinin performansını karşılaştırılabilir bir RAID 0 dizisine göre önemli ölçüde azaltır.
Ek olarak, kullanıcılar eşlik verilerini depolama ihtiyacı nedeniyle dizinin kapasitesinin bir kısmını kaybeder. RAID 5 dizisi söz konusu olduğunda, ek yük tüm diskin ek yüküne eşittir. Bir RAID 6 dizisinde, ek yük iki diske eşittir. Örneğin, bir sistemin beş adet 1 TB diski varsa ve RAID 5 kullanacak şekilde yapılandırılmışsa, kullanılabilir kapasitesi 4 TB’tır. Aynı dizi RAID 6 kullanacak şekilde yapılandırılmışsa, kullanılabilir kapasitesi 3 TB’dir. Bir RAID 5 dizisi bir disk hatasından kurtulabilirken, bir RAID 6 dizisi aynı anda iki disk hatasından kurtulabilir.
AHCI ve RAID: Kullanımlar, avantajlar ve özellikler
Kullanıcılar RAID ve AHCI‘yi birbirinden bağımsız olarak kullanabileceği gibi birlikte de kullanabilir. AHCI donanımının üzerine bir RAID dizisi oluşturmak, AHCI standardı hem HDD hem de SSD SATA disklerinin kullanımına olanak sağladığından, geniş donanım uyumluluğu sağlar.
AHCI‘nin çalışırken değiştirme desteği bir avantajdır. RAID dizileri genellikle bir disk arızası durumunda veri kaybına karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmıştır. Hataya dayanıklı bir RAID dizisini AHCI donanımıyla birleştirmek, bir diskin arızalanması durumunda RAID dizisinin depolama sisteminin çalışmaya devam etmesini sağlayacağı anlamına gelir. Daha sonra, arızalı diski değiştirmek ve sistemi çevrimdışı duruma getirmeden RAID dizisini yeniden oluşturmak mümkündür.
Birçok PC’de tek bir SATA disk bulunur, ancak PC donanımı kolayca bir RAID dizisi oluşturulmasını sağlar. Benzer şekilde, AHCI dışındaki mimarileri kullanarak bir RAID dizisi oluşturmak da mümkündür. Örneğin, yüksek performanslı bir RAID dizisine ihtiyaç duyan yöneticiler, SATA disklerin aksine genellikle NVMe diskleri kullanır. NVMe mimarisi gecikmeyi azaltır ve AHCI‘den daha yüksek sayıda IOPS’yi destekler.
